18 lipca br. zaczną obowiązywać nowe przepisy o zbiórkach publicznych.
W załączeniu przedstawiamy otrzymany z Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji pakiet informacji na temat nowej ustawy, m.in. instrukcję jak zgłosić i rozliczyć zbiórkę zgodnie z nowym prawem.
Materiały będą też dostępne na portalu zbiórki.gov.pl od 18 lipca 2014 roku.
W razie pytań lub wątpliwości – specjalny adres mailowy zbiorki@mac.gov.pl
18 lipca br. zaczną obowiązywać nowe przepisy o zbiórkach publicznych.
W załączeniu przedstawiamy otrzymany z Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji pakiet informacji na temat nowej ustawy, m.in. instrukcję jak zgłosić i rozliczyć zbiórkę zgodnie z nowym prawem.
Materiały będą też dostępne na portalu zbiórki.gov.pl od 18 lipca 2014 roku.
W razie pytań lub wątpliwości – specjalny adres mailowy zbiorki@mac.gov.pl
W myśl ustawy z 14 marca 2014 r. warunkiem przeprowadzenia zbiórki publicznej jest jej zgłoszenie w portalu zbiórek publicznych Zbiórki.gov.pl. Zniesiony został obowiązek uzyskania pozwolenia!
Zgłaszający zbiórkę musi także zamieścić w portalu sprawozdania, zawierające dane o tym, ile środków udało się zebrać oraz jak je rozdysponowano. Informacje zbierane na portalu ZBIÓRKI.GOV.PL przeznaczone są dla wszystkich obywateli i są źródłem informacji o organizatorach. Stanowią pomoc przy podejmowaniu decyzji w sprawie wsparcia konkretnych akcji.
Najważniejsze zmiany w prawie o zbiórkach publicznych
Ustawa z 14 marca 2014 r. zastępuje ustawę z roku 1933, która wymagała, by na każdą formę zbierania pieniędzy na cel publiczny uzyskać zgodę urzędową.
Co się zatem zmienia?
•Zbiórki elektroniczne – np. przelewy – nie wymagają one ani pozwolenia na zbiórkę, ani zgłoszenia. W tym wypadku przejrzystość i możliwość sprawdzania zapewniona jest dzięki technologii (przepływ pieniędzy jest rejestrowany).
•W przypadku organizowanych w przestrzeni publicznej zbiórek w gotówce i zbiórek darów także nie jest wymagane pozwolenie. Organizatorzy zbiórek zgłaszają swoje zbiórki na portalu, tu też publikują sprawozdania ze zbiórki. Każdy obywatel ma bezpośredni dostęp do informacji o tym, kto i na co zbiera oraz jak rozdysponował środki.
•Decyzje o zbiórkach wydane przed wejściem w życie nowej ustawy będą obowiązywały nadal – te zbiórki organizatorzy mają obowiązek rozliczyć przed odpowiednimi urzędami na starych zasadach.
Szczegóły zmiany
Nowa ustawa dotyczy tylko takich zbiórek, gdzie nie ma śladów przepływu środków, a darczyńca pozostaje anonimowy.
ZBIERANIE NA DOBRE CELE PRZEZ PRZELEWY NA KONTO – GDZIE PRZEPŁYW PIENIĘDZY JEST REJESTROWANY – NIE BĘDZIE PODLEGAŁO REGULACJI DOTYCZĄCEJ ZBIÓREK PUBLICZNYCH
Zgodnie z nową ustawą, akcje polegające na zbiórce funduszy w internecie nie wymagają zezwolenia, ani zgłoszenia zbiórki publicznej (Uwaga: zbiórka na cele inwestycyjne może podlegać przepisom regulującym inwestycje finansowe).
W PRZYPADKU ZBIÓREK ORGANIZOWANYCH W PRZESTRZENI PUBLICZNEJ, GDZIE DARCZYŃCA I ZBIERAJĄCY NIE ZNAJĄ SIĘ – WPROWADZONE ZOSTAJĄ ZNACZNE UŁATWIENIA
Ustawa z 14 marca 2014 r. znosi obowiązek „pozwoleń” na zbiórkę publiczną – zastępuje je prostymi zgłoszeniami na portalu ZBIÓRKI.GOV.PL (od niedawna można już rejestrować adresy internetowe z polskimi znakami, ale zadziała też adres zbiorki.gov.pl).
Publikacja na portalu następuje w ciągu maksymalnie 3 dni roboczych od zgłoszenia elektronicznego i w ciągu 7 dni roboczych – dla zgłoszenia tradycyjną pocztą do Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji. Obsługujący portal urzędnicy MAC sprawdzają zgłoszenia pod względem formalnym.
Zniesiona została opłata skarbowa dla organizatorów zbiórek (82 PLN od zbiórki) oraz obowiązek publikacji sprawozdań w prasie.
ELEKTRONICZNA REJESTRACJA NA PORTALU Z UŻYCIEM EPUAP
Do zgłoszenia zbiórki elektronicznie potrzebne jest odpowiednie uwierzytelnienie. Może to być certyfikowany podpis elektroniczny (płatny) lub profil zaufany (bezpłatny). Założenie profilu na portalu ePUAP.gov.pl wymaga jedynie kilkunastu minut działań i następnie jednorazowego potwierdzenia w urzędzie skarbowym, oddziale ZUS lub NFZ.
Profil zaufany potrzeby jest oczywiście nie organizacji/fundacji, ale osobie upoważnionej przez organizatora zbiórki do jej zgłoszenia. Ten profil przyda się także do załatwiania innych spraw urzędowych drogą elektroniczną.
INFORMACJE O ZBIÓRKACH I SPRAWOZDANIA DOSTĘPNE ONLINE DLA WSZYSTKICH
Wszystkie zbiórki publiczne – małe, duże, ogólnopolskie i lokalne – podlegają zgłoszeniu. Będą one publikowane na ZBIÓRKI.GOV.PL. Ułatwi to społeczną kontrolę – informacja na temat zbiórek prezentowana będzie w sposób przejrzysty i dostępny dla wszystkich.
Kto może zgłaszać zbiórkę gotówki lub darów?
Organizacje, fundacje, stowarzyszenia – podmioty, które mogą prowadzić działalność pożytku publicznego zgodnie z ustawą o działalności pożytku publicznego.
Zbiórkę może także prowadzić komitet społeczny, który mogą założyć co najmniej trzy osoby.
Czy zbierać gotówkę lub dary można na każdy cel?
Cel musi być ze „sfery zadań publicznych” – bo mówimy o zbiórce publicznej. Dlatego celem mogą być np. pomoc społeczna (także ofiarom kataklizmów), ochrona zdrowia, pomoc osobom niepełnosprawnym, wspieranie równouprawnienia kobiet i mężczyzn, przedsiębiorczości, wynalazczości, rozwoju wspólnot lokalnych i podtrzymywania tradycji, wpieranie nauki, kultury, ekologii i inne.
Jakie dokumenty należy złożyć, aby zgłosić zbiórkę?
Portal zbiórek zawiera informacje o wszystkich zbiórkach publicznych prowadzonych na terenie kraju, zgłoszonych przez organizatorów. Do przeprowadzenia zbiórki wystarczy poprawnie wypełnione zgłoszenie (w zależności od sytuacji dodatkowo akt założycielski komitetu społecznego lub pełnomocnictwo do reprezentowania). Dane zawarte w zgłoszeniu są zamieszczane na portalu zbiórek, dzięki czemu każdy będzie mógł sprawdzić, kto prowadzi (prowadził lub zamierza prowadzić) zbiórkę i na jaki cel.
Zgłoszenie zbiórki publicznej należy doręczyć w postaci elektronicznej lub papierowej do Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji. Po weryfikacji formalnej dane w nim zawarte zostają zamieszczone na portalu zbiórek. W zależności od rodzaju organizatora doręcza się:
• zgłoszenie zbiórki publicznej;
• akt założycielski komitetu społecznego;
• pełnomocnictwo.
Organizacja prowadząca zbiórkę jest reprezentowana przez osobę na podstawie danych rejestrowych
Zgłoszenie zbiórki publicznej
Organizacja doręcza wyłącznie zgłoszenie. Osoba uprawniona do reprezentowania organizatora zbiórki jest weryfikowana na podstawie wpisu do KRS lub innego rejestru, właściwego dla typu organizacji, która dokonuje zgłoszenia (np. rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych prowadzonego przez Ministra Administracji i Cyfryzacji).
Obowiązkiem organizatora jest dbanie o to, żeby dane zawarte w KRS lub innym rejestrze były aktualne. Jeśli uprawnionymi do reprezentowania organizacji jest więcej osób, wówczas wszystkie te osoby muszą podpisać zgłoszenie.
Organizacja prowadząca zbiórkę jest reprezentowana przez osobę uprawnioną na podstawie pełnomocnictwa
Zgłoszenie zbiórki publicznej + pełnomocnictwo + dowód uiszczenia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa
Organizacja doręcza zgłoszenie i kopię pełnomocnictwa. Osoba uprawniona do reprezentowania organizatora zbiórki jest weryfikowana na podstawie dołączonej kopii pełnomocnictwa. Do pełnomocnictwa trzeba dołączyć dowód zapłaty należnej opłaty skarbowej (17 PLN) chyba, że organizacja korzysta ze zwolnienia z tej opłaty. Obowiązkiem organizatora jest dbanie o to, żeby dane osoby uprawnionej do reprezentowania zawarte w zgłoszeniu i pełnomocnictwie były zgodne.
Komitet społeczny
Zgłoszenie zbiórki publicznej + akt założycielski
Komitet społeczny doręcza zgłoszenie i akt założycielski. Osoba uprawniona do reprezentowania organizatora zbiórki jest weryfikowana na podstawie danych zawartych w akcie założycielskim.
Obowiązkiem organizatora jest dbanie o to, żeby dane osoby uprawnionej do reprezentowania zawarte w zgłoszeniu i akcie założycielskim były zgodne.
O czym należy pamiętać zgłaszając lub rozliczając zbiórkę drogą papierową?
UWAGA: zgłoszenia papierowe należy dostarczyć pocztą lub osobiście do Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, ul. Królewska 27, 00-060 Warszawa
Zgłaszając zbiórkę w postaci papierowej organizator powinien zwrócić uwagę na:
• Odpowiednie wypełnienie wszystkich pól obowiązkowych formularza. W przypadku niekompletnego wypełnienia wniosku, organizator będzie wzywany do uzupełnienia dokumentu. W konsekwencji, nie będzie mógł rozpocząć zbiórki publicznej.
• Podpis dokumentu przez osobę do tego uprawnioną. Ministerstwo weryfikuje, czy osoba zgłaszająca zbiórkę danej organizacji jest uprawniona do jej reprezentacji. Jeśli nie jest uprawniona na podstawie danych rejestrowych (KRS lub inny rejestr) do wniosku należy dołączyć pełnomocnictwo. Więcej informacji na ten temat znajduje się w sekcji „Jak prawidłowo zgłosić lub rozliczyć zbiórkę”, w artykule „Zgłoszenie zbiórki – wymagane dokumenty”.
• Planowaną datę rozpoczęcia zbiórki. W przypadku zbiórek zgłaszanych w postaci papierowej, Ministerstwo ma 7 dni roboczych na rozpatrzenie dokumentu. Zbiórka może rozpocząć się dopiero po publikacji informacji ze zgłoszenia na portalu zbiórek publicznych.
• Terminowe i staranne wypełnianie sprawozdań z przeprowadzonej zbiórki oraz ze sposobu rozdysponowania zebranych ofiar. Więcej informacji na ten temat znajduje się w sekcji „jak prawidłowo zgłosić lub rozliczyć zbiórkę”, w artykule „zbiórki publiczne – sprawozdawczość”.
Z profilem zaufanym łatwiej, szybciej i za darmo zgłosisz zbiórkę publiczną.
Profil zaufany jest formą elektronicznego uwierzytelniania podobną do tego, jaką stosują np. e-banki.
Dzięki niemu możemy załatwiać sprawy urzędowe elektronicznie:
• bez wychodzenia z domu/pracy,
• 24 godziny na dobę,
• bez dostarczania dodatkowych dokumentów papierowych,
• z dowolnego miejsca w UE.
Co ważne, założenie i korzystanie z profilu zaufanego jest całkowicie bezpłatne, a sam proces jego założenia wymaga jednorazowej wizyty w urzędzie – po to, aby urzędnik mógł potwierdzić naszą tożsamość.
Poniżej krótka instrukcja, jak założyć profil zaufany – to naprawdę jest łatwe!
Jak uzyskać profil zaufany?
1. Zakładamy konto na portalu www.epuap.gov.pl – należy kliknąć w zakładkę w prawym górnym rogu strony „zarejestruj się” i wypełnić formularz. Rejestracja jest darmowa i trwa tylko chwilę. Trzeba m.in. podać:
a) imię oraz nazwisko,
b) adres e-mail (adres, na który użytkownik będzie otrzymywał od ePUAP korespondencję zwrotną drogą mailową),
c) login (nazwę, którą chce wykorzystywać podczas logowania do systemu),
d) zaakceptować zakres i warunki korzystania z ePUAP.
2. Wybieramy sposób logowania do portalu – za pomocą hasła lub certyfikatu.
Uwaga: certyfikat jest dostępny tylko dla posiadaczy bezpiecznego podpisu elektronicznego (płatnego). Jeśli nie mamy podpisu, nic nie szkodzi – wybieramy opcję logowania z hasłem. Na koniec należy kliknąć „załóż konto”. Na podany przez nas adres e-mail trafi powiadomienie, że zarejestrowaliśmy się na platformie ePUAP.
3. Jeżeli wszystkie dane uzupełniliśmy prawidłowo, wyświetli się kolejny ekran, na którym należy wpisać swoje dane adresowe – nie jest to obligatoryjne, ale rekomendowane, bo np. jeśli w przyszłości będziemy chcieli wysłać jakieś pismo do urzędu, nasze dane zaciągną się automatycznie do formularza. Aby przejść dalej naciskamy „zakończ”.
4. Pojawia się strona podsumowująca nasze dotychczasowe działania:
Identyfikator użytkownika (login) oraz dane, które wprowadziliśmy np. imię, nazwisko, adres e-mail, adres zamieszkania. Login należy zapamiętać, ponieważ to on identyfikuje nas w systemie. Teraz mamy do wyboru:
a) Złożyć wniosek o profil zaufany,
b) Powrócić do strony głównej,
c) Zalogować się na platformę.
Wybieramy „złóż wniosek o profil zaufany”.
5. Formularz wniosku zostanie uzupełniony automatycznie naszymi danymi
pobranymi z konta ePUAP. Jeśli dane są niepoprawne lub niekompletne,
musimy je poprawić lub uzupełnić (przy wysłaniu wniosku automatycznie poprawione zostaną też dane na naszym koncie).
6. Wybieramy metodę autoryzacji – np. e-mail. Na podany przez nas adres będą wysyłane kody autoryzacji (to podobny system jak przy bankowych przelewach, gdzie kod dostajemy np. smsem). Po kliknięciu na link „sprawdź poprawność” – sprawdzamy, czy wybrana przez nas metoda działa (np. jeśli wybraliśmy e-mail wpisujemy w odpowiednie pole kod, który został nam przysłany). Jeśli wpisaliśmy poprawny kod, możemy wybrać opcję „wyślij wniosek”
7. Po wysłaniu wniosku idziemy do urzędu, by potwierdzić naszą tożsamość (musimy mieć ze sobą dowód osobisty lub paszport). Wizyta w urzędzie (np. urzędzie skarbowym, wojewódzkim, delegaturze ZUS czy NFZ) nie trwa długo i jest jednorazowa. Do urzędu musimy się pójść w ciągu 14 dni od złożenia wniosku, inaczej będzie on anulowany.
Lista Punktów Potwierdzających jest dostępna na stronie ePUAP, w lokalizacji: Strona główna > Profil zaufany > Lista punktów potwierdzających.
Ważne: posiadacze bezpiecznego podpisu elektronicznego (płatnego) z ważnym certyfikatem kwalifikowanym nie muszą chodzić do urzędu – mogą sami potwierdzić swoje dane.
Więcej informacji na temat profilu zaufanego znajduje się na stronie www.epuap.gov.pl.
A kiedy mamy potwierdzony profil zaufany, możemy się nim posługiwać zgłaszając zbiórki publiczne w portalu ZBIÓRKI.GOV.PL.
Profil zaufany możemy wykorzystywać nie tylko przy zgłaszaniu zbiórek. Za jego pomocą można np. założyć firmę czy sprawdzić składki ZUS, a także załatwić coraz więcej spraw lokalnych – bo większość spraw załatwia się w Polsce w samorządach.
Możliwości zastosowania profilu zaufanego będą coraz większe. Po pierwsze dlatego, że e-administracja w Polsce stale się rozwija, co oznacza, że z każdym miesiącem coraz więcej urzędowych spraw będziemy mogli załatwić przez internet. Po drugie dlatego, że jest to narzędzie uniwersalne i nieograniczone do e-usług konkretnego urzędu.
Dlatego warto już teraz założyć profil zaufany, by móc korzystać z już dostępnych i nowych usług.
Portal Zbiórki.gov.pl jest miejscem, gdzie organizatorzy zbiórek publicznych informują o swoich inicjatywach, o tym, jak je przeprowadzili i jak je rozliczyli. Informacje te są dostępne dla każdego.
Zbiórką publiczną jest zbieranie gotówki lub darów w przestrzeni publicznej – np. do skarbon czy puszek. Darczyńcy są anonimowi, a zbierane ofiary i ich przeznaczenie nie podlegają innemu rodzajowi rejestracji. W takiej sytuacji pomocą służy portal: tu możemy sprawdzić, kto prowadzi zbiórkę, w jaki sposób i co się stało z pieniędzmi lub darami rzeczowymi, które przekazaliśmy.
Łatwy dostęp do informacji dotyczących zarówno zbiórek aktualnie prowadzonych, jak również zbiórek zakończonych (do 10 lat wstecz) zwiększy przejrzystość procesu, co będzie pomocne w budowaniu wiarygodności organizatorów zbiórek oraz wesprze ideę dobroczynności. Wszyscy możemy obserwować, w jaki sposób funkcjonują akcje pomocy i jak wartościowe są cele, które są realizowane.
Dla obywateli
W portalu można znaleźć informacje o konkretnej zbiórce, przejrzeć spis zgłoszonych zbiórek, czy poznać dane organizatora.
W portalu możemy się dowiedzieć, ile udało się zebrać oraz jak została rozliczona dana zbiórka. A więc ocenić, czy nasze wsparcie zostało dobrze spożytkowane. Portal oferuje także wiele przydatnych funkcjonalności obywatelom i organizacjom zainteresowanym dobroczynnością. Korzystając z wyszukiwarki, można odszukać zbiórki o określonych cechach (np. takim samym celu). Dodatkowo, portal pozwala tworzyć wykresy i zestawienia.
Wszystko to ma służyć transparentności i budowaniu zaufania pomiędzy organizatorami zbiórek i darczyńcami.
Dla organizatorów zbiórek publicznych
Portal służy do zgłaszania zbiórek – jest miejscem, do którego można odsyłać zainteresowanych daną zbiórką publiczną.
W przeznaczonej dla organizatorów części portalu można znaleźć formularze zgłoszenia i sprawozdań, instrukcje, porady.
Portal jest też narzędziem wspierającym rozliczanie ze zbiórek. Na portalu prezentowane są informacje dotyczące wymaganego terminu składania sprawozdań. System wysyła także do organizatorów przypomnienia o konieczności terminowego rozliczenia się.
Organizator może składać dokumenty dotyczące zbiórek drogą elektroniczną i w postaci papierowej.
Droga elektroniczna
Rekomendujemy zgłaszanie i rozliczanie zbiórek drogą elektroniczną m.in. dlatego, że będzie obsłużone szybciej. Składanie sprawozdań elektronicznie też jest wygodniejsze oraz łatwiejsze dla organizatora (wbudowane w formularz podpowiedzi pomogą odpowiednio wypełnić dokument). Zgłoszenia i sprawozdania są składane przez konto na ePUAP. Chcąc zgłosić zbiórkę elektronicznie należy przejść do sekcji „zgłoś lub rozlicz zbiórkę elektronicznie”, który przekieruje nas do strony logowania na ePUAP.
Formularz papierowy
Zbiórki można zgłaszać wysyłając formularz drogą tradycyjną. Formularz można pobrać na portalu, w sekcji „zgłoś lub rozlicz zbiórkę papierowo”. Także formularze sprawozdań są tu dostępne – można je wydrukować, wypełnić i wysłać do MAC pocztą – a obsługujący portal urzędnicy wprowadzą go na stronę.
W sekcji „Jak prawidłowo zgłosić lub rozliczyć zbiórkę” organizatorzy znajdą instrukcje i porady, dotyczące procedur zgłaszania zbiórek, sprawozdawczości, zakładania profilu zaufanego. Warto zapoznać się z tymi materiałami przed rozpoczęciem zbiórki publicznej, bo znacznie ułatwi to dalsze działania.
Nowa ustawa o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych obowiązuje od 18 lipca 2014 r. Zebraliśmy tu odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące nowego prawa.
W myśl ustawy z 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych, przeprowadzenie zbiórki publicznej wymaga zgłoszenia w portalu zbiórek publicznych Zbiórki.gov.pl. Zniesiony został obowiązek uzyskania pozwolenia!
Zgłaszający zbiórkę zobowiązany jest również zamieścić w portalu w wyznaczonych terminach sprawozdania z przeprowadzonych zbiórek publicznych, zawierające dane o tym, ile środków udało się zebrać oraz jak je rozdysponowano.
Informacje zbierane w portalu ZBIÓRKI.GOV.PL przeznaczone są dla wszystkich obywateli, mając za zadanie ułatwiać podejmowanie decyzji w sprawie zbiórek.
ZASADY OGÓLNE
1. Co jest zbiórką publiczną zgodnie z ustawą z 14 marca 2014 r.? Na jakie cele mogą być przeznaczone? Kto może ją przeprowadzić?
Zbiórką publiczną jest zbieranie ofiar w gotówce lub w naturze w miejscach publicznych (do puszek, skarbon stacjonarnych i koszy, na ulicy, w parku, na cmentarzu). Można zbierać na cele „w sferze zadań publicznych” (to szeroki katalog określony w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie) oraz na cele religijne.
Zbierać mogą: organizacja pozarządowa, kościelna, wyznaniowa, ale też każdy obywatel – o ile wraz z innymi osobami założy (co najmniej) trzyosobowy komitet społeczny. Uprawnionymi do prowadzenia zbiórek publicznych są:
• organizacje pozarządowe w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego, czyli: fundacje, stowarzyszenia, ale też np. partie polityczne, związki zawodowe, organizacje pracodawców (nie będzie można jej zorganizować jako stowarzyszenie zwykłe, ale w tej sytuacji można powołać komitet społeczny);
• podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego, czyli np. organizacje kościelne i wyznaniowe, spółdzielnie socjalne, stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;
• komitety społeczne powołane w celu przeprowadzenia zbiórki publicznej (min. 3 osoby).
2. Czy zbiórka w szkole lub w gronie znajomych jest zbiórką publiczną?
Ustawie nie podlega zbiórka wśród młodzieży szkolnej, prowadzona na terenach szkolnych i na podstawie pozwolenia władz szkolnych.
Można sobie jednak wyobrazić sytuację, że w budynku szkolnym np. w czasie ferii odbędzie się publiczna impreza dla mieszkańców gminy i będą tam zbierane pieniądze do skarbony – wtedy to będzie zbiórka publiczna i będzie trzeba ją zgłosić w portalu.
Zbiórką publiczną nie jest zbiórka w gronie znajomych.
FORMY ZBIÓRKI
Do czasu wejścia w życie ustawy z 14 marca 2014 r. obowiązywały przepisy ustawy z 1933 r. Wątpliwości interpretacyjne budziło zwłaszcza wydane na jej podstawie rozporządzenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z 2003 r., które za zbiórkę publiczną uznawało także wpłaty na konto i tzw. SMS-y charytatywne.
W rozumieniu ustawy z 14 marca 2014 r. zbiórki drogą elektroniczną – czyli np. przez przelew na konto lub SMS-y – nie są zbiórkami publicznymi. Nie podlegają zgłoszeniu i rozliczeniu na ZBIÓRKI.GOV.PL z uwagi na rejestrowanie przepływów realizowanych drogą elektroniczną.
3. Czy SMS-owe zbieranie jest zbiórką publiczną w myśl ustawy z 14 marca 2014 r.?
Nie. SMS-y charytatywne nie podlegają zgłoszeniu i rozliczeniu na ZBIÓRKI.GOV.PL.
Tam, gdzie nie ma przekazywania pieniędzy w gotówce (lub ofiar w naturze), nie ma też zbiórki publicznej.
4. Czy podanie na stronie internetowej numeru konta bankowego wraz z apelem o przekazywanie pieniędzy na cele statutowe fundacji, stowarzyszenia, jest zbiórką publiczną w myśl ustawy z 14 marca 2014 r.? Czy crowdfunding jest zbiórką publiczną?
Nie, to nie są zbiórki publiczne w rozumieniu ustawy. Nie podlegają zgłoszeniu i rozliczeniu na portalu ZBIÓRKI.GOV.PL.
Powtórzmy: tam, gdzie nie ma przekazywania pieniędzy w gotówce (lub ofiar w naturze), nie ma też zbiórki publicznej. Przepływ środków zbieranych np. przez przelew na konto – jest rejestrowany, także w razie problemów można te przepływy sprawdzić w inny sposób.
5. Czy sprzedaż przedmiotów przez fundacje, stowarzyszenia (np. na aukcji na balu charytatywnym) to zbiórka publiczna w myśl ustawy z 14 marca 2014 r.?
Nie. To nie są zbiórki publiczne w rozumieniu ustawy. Nie podlegają obowiązkowi zgłoszenia i rozliczenia na ZBIÓRKI.GOV.PL.
Zgodnie z ustawą z 14 marca 2014 r. taka sprzedaż (niezależnie od sposobu pozyskania przedmiotów) nie jest zbiórką publiczną.
Jeśli organizacja chce pozyskiwać ofiary poprzez sprzedaż przedmiotów, może to robić, a taka działalność nie podlega ustawie o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych.
6. Czy tzw. sprzedaż cegiełek jest zbiórką publiczną?
Aby to dobrze wyjaśnić, należy przypomnieć przepisy:
• Ustawa z 15 marca 1933 r. o zbiórkach publicznych pojęcie zbiórki publicznej definiowała w art. 1. Dodatkowo w art. 5 zawarta była delegacja ustawowa do wydania rozporządzenia między innymi w sprawie określenia sposobów ich przeprowadzania. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 6 listopada 2003 r. w sprawie sposobów przeprowadzania zbiórek publicznych oraz zakresu kontroli nad tymi zbiórkami w § 1 wymieniało sposoby przeprowadzania zbiórek publicznych.
• W ustawie z 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych ta kwestia jest rozwiązana w odmienny sposób. W art. 1 podana jest definicja zbiórki publicznej, natomiast nie ma określonych sposobów prowadzenia zbiórek. W art. 9 jest jedynie sformułowany ogólny obowiązek podania sposobu prowadzenia zbiórki, który organizator musi zadeklarować w zgłoszeniu.
Co to oznacza w praktyce? Że zgłoszenia w portalu wymaga tego, co mieści się w definicji zbiórki publicznej. W tej definicji nie mieści się sprzedaż przedmiotów i usług – czyli sytuacja, gdy mamy do czynienia ze świadczeniem wzajemnym, a nie darowizną w postaci ofiar w gotówce lub w naturze.
Specyficznym przypadkiem jest sytuacja, gdy ofiarodawca otrzymuje cegiełkę, która nie ma praktycznie wartości. Wtedy w istocie nie dochodzi do sprzedaży przedmiotu.
Dlatego zbiórka ofiar w gotówce lub w naturze z użyciem cegiełek, które praktycznie nie mają wartości, mieści się w definicji ustawowej i podlega ustawie o zbiórkach (to znaczy, że wymaga zgłoszenia na portalu zbiórek). Za to sprzedaż przedmiotów: „cegiełek” – o ile mamy do czynienia ze świadczeniem wzajemnym – nie jest darowizną w postaci ofiar w gotówce i naturze, i nie podlega ustawie z 14 marca 2014 r.
7. Czy sprzedawcy pocztówek i różnych gadżetów organizacji pozarządowych na ulicy, powołujący się na zbiórkę na jakiś pożyteczny cel nadal będą mogli to robić? Chodzi też o tzw. „domokrążne zbieranie ofiar” – czy zbiórką publiczną będzie też kwestowanie przez pukających do drzwi czyjegoś domu?
To zależy.
Nie – jeśli pocztówka albo gadżet są sprzedawane. Sprzedaż przedmiotów lub usług nie podlega ustawie o zbiórkach publicznych z 14 marca 2014. Nie wymaga zgłoszenia w portalu zbiórek.
Można sobie jednak wyobrazić sytuację, że pocztówka albo gadżet będą tylko symbolem wdzięczności za dar w gotówce („proszę dać co łaska”) przekazywany w przestrzeni publicznej. Wtedy – tak jak w przypadku cegiełki o wartości symbolicznej – mamy do czynienia ze zbiórką publiczną. Trzeba ją zgłosić w portalu.
Należy pamiętać, że zbiórka publiczna musi respektować poszanowanie cudzej własności i tzw. miru domowego.
POZWOLENIA, SPRAWOZDANIA
8. Jakie dokumenty muszą mieć przy sobie ci, którzy zbierają pieniądze lub dary rzeczowe? Jak łatwo mogą sprawdzić ich wiarygodność osoby chcące np. wrzucić coś do puszki na ulicy – i nie mając dostępu do internetu?
Każdy zaangażowany w zbiórkę publiczną musi mieć przy sobie identyfikator zawierający: imię i nazwisko osoby przeprowadzającej zbiórkę publiczną oraz informacje o nazwie, celu zbiórki publicznej i jej organizatorze oraz numer zbiórki publicznej.
9. Co z pozwoleniami wydanymi organizacjom, komitetom przed wejściem w życie przepisów z 14 marca 2014 r. (czyli przed dniem 18 lipca 2014 r.) – jeśli decyzja była wydana na dłuższy okres, np. do 2015 r.?
Wszystkie pozwolenia wydane przed wejściem w życie nowej ustawy zachowają ważność przez okres, na jaki zostały wydane. Takie zbiórki są przeprowadzane i rozliczane według dotychczasowych, starych zasad.
Ustawa z 14 marca 2014 r. ma zastosowanie wyłącznie do zbiórek, które zostaną zgłoszone po jej wejściu w życie, czyli od 18 lipca 2014 r.
