Wicestarosta Marian Szukalski, naczelnik Wydziału Gospodarki Nieruchomościami Bartosz Skawiński oraz pracownik tego wydziału Marcin Stankowski pojechali dziś (27 sierpnia), do Warszawy, do siedziby Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, aby negocjować warunki dofinansowania z NFOŚ likwidacji toksycznych odpadów na terenie byłych Zakładów Chemicznych w Tarnowskich Górach.
Wicestarosta Marian Szukalski, naczelnik Wydziału Gospodarki Nieruchomościami Bartosz Skawiński oraz pracownik tego wydziału Marcin Stankowski pojechali dziś (27 sierpnia), do Warszawy, do siedziby Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, aby negocjować warunki dofinansowania z NFOŚ likwidacji toksycznych odpadów na terenie byłych Zakładów Chemicznych w Tarnowskich Górach. NFOŚ nie przyznał bowiem Staroście Tarnogórskiemu dofinansowania we wnioskowanej wysokości 43,6 mln zł, tłumacząc to ograniczeniem budżetu przeznaczonego na ochronę ziemi i podpowiadając staroście, aby wystąpił o dofinansowanie ze środków unijnych. Tymczasem podczas ubiegłorocznej wizyty w Tarnowskich Górach Stanisław Gawłowski, sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska zapewniał, że samorządy nie mają najmniejszego powodu, aby martwić się o środki finansowe, ponieważ i NFOŚ, i WFOŚ dysponują wystarczającymi pieniędzmi na rewitalizację terenów poprzemysłowych. Ponadto zadanie pod nazwą „Ochrona Głównego Zbiornika Wód Podziemnych 330 – Gliwice poprzez kompleksowe unieszkodliwienie odpadów wraz z rekultywacją terenów skażonych Zakładów Chemicznych Tarnowskie Góry” znalazło się na liście przedsięwzięć priorytetowych, ujętych w Kontrakcie Terytorialnym dla województwa śląskiego, podpisanym 25 września ubiegłego roku przez przedstawicieli województwa śląskiego i rządu. W Kontrakcie na realizację tego zadania gwarantowano 80 mln zł – z NFOŚ, WFOŚ i budżetu państwa.
Obecna odmowa dofinansowania przez NFOŚ jest dla samorządu powiatowego bardzo nieprzyjemnym zaskoczeniem, zwłaszcza że Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który na unieszkodliwienie trujących odpadów po Zakładach Chemicznych przyznał staroście 16,8 mln zł, udzielił mu równocześnie promesy na dostarczenie wymaganych prawem dokumentów (w tym dokumentów wskazujących pozostałe źródła finansowania) do 30 września br., tymczasem nabór wniosków o dofinansowanie z unijnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko ma się rozpocząć dopiero w listopadzie. Bez pieniędzy z NFOŚ likwidacja toksycznego składowiska znowu się opóźni, co najmniej o kilka miesięcy.
Starostwo Powiatowe zajmuje się unieszkodliwianiem toksycznych odpadów po Zakładach Chemicznych od czasu, gdy w lutym 2008 r. Starosta Tarnogórski, na skutek zrzeczenia się prawa użytkowania wieczystego przez Likwidatora Zakładów Chemicznych „Tarnowskie Góry'” w Tarnowskich Górach, zmuszony był przejąć do zasobu nieruchomości tereny o powierzchni ponad 54 ha. Obejmowały one zarówno grunty zrekultywowane wcześniej przez likwidatora, jak również tereny skażone, na których nadal istniały zwałowiska odpadów niebezpiecznych. Zrzeczeniem objęty był ponadto budynek dawnej dyrekcji zakładu, zabudowania przyzakładowej oczyszczalni ścieków oraz Centralne Składowisko Odpadów. Na tych terenach realizowane było, zapoczątkowane przez likwidatora, zadanie inwestycyjne pn. „Ochrona Głównego Zbiornika Wód Podziemnych 330-Gliwice przez kompleksowe unieszkodliwienie odpadów wraz z rekultywacją terenów skażonych Zakładów Chemicznych „Tarnowskie Góry” w Tarnowskich Górach w likwidacji”.
Po przejęciu nieruchomości po byłych zakładach, Starosta Tarnogórski w ramach kontynuacji zadania zrealizował w latach 2010 – 2012 przedsięwzięcie pn. „Unieszkodliwienie co najmniej 72 tys. m3 odpadów niebezpiecznych oraz dokończenie rekultywacji kwatery K3 Centralnego Składowiska Odpadów, na terenie byłych Zakładów Chemicznych „Tarnowskie Góry” w Tarnowskich Górach”. Fundusze pochodziły z dotacji udzielonej przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, przy udziale środków własnych Starostwa. Z terenów byłych Zakładów Chemicznych usunięto 75,5 tys. m3 odpadów, które umieszczono w Centralnym Składowisku Odpadów. Ponadto zamknięto jedną z kwater składowiska i zrekultywowano teren o powierzchni 1,7 ha.
Po przygotowaniu dokumentacji na kolejny etap prac, wnioski o dofinansowanie w formie dotacji zadania pn. „Likwidacja zwałowiska nr 4, 4a i 6 oraz zakończenie wyburzeń, rekultywacji zwałowisk i obszaru zakładowego na terenie byłych Zakładów Chemicznych „Tarnowskie Góry” w Tarnowskich Górach”, jako kolejnego etapu zadania inwestycyjnego pn. „Ochrona Głównego Zbiornika Wód Podziemnych „330-Gliwice” (…)” zostały złożone we wrześniu 2014 r. do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach oraz w październiku 2014 r. do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Szacowany koszt inwestycji to ok. 60,4 mln zł, z czego wnioskowana kwota dofinansowania NFOŚiGW to ok. 43,6 mln zł a WFOŚiGW ok. 16,8 mln zł. Zakres robót oraz koszty zostały określone
na podstawie sporządzonego programu funkcjonalno-użytkowego oraz harmonogramu rzeczowo-finansowego zadania. Przewiduje się unieszkodliwienie poprzez składowanie ok. 153 tys. m3 odpadów oraz poddanie rekultywacji obszaru o pow. 18,9 ha. Odpady oraz tereny przeznaczone do rekultywacji znajdują się na nieruchomościach stanowiących własność Skarbu Państwa – Starosty Tarnogórskiego wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej. Wnioskowane zadanie nie obejmuje unieszkodliwienia odpadów ze zwałowiska nr 1 (stanowiącego własność osób fizycznych).
Rada Nadzorcza Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach 22 kwietnia 2015 r. wyraziła zgodę na udzielenie promesy finansowania zadania pn. „Likwidacja zwałowiska nr 4, 4a i 6 oraz zakończenie wyburzeń, rekultywacji zwałowisk i obszaru zakładowego na terenie byłych Zakładów Chemicznych „Tarnowskie Góry” w Tarnowskich Górach”. Warunkiem podjęcia ostatecznej uchwały o udzieleniu dofinansowania jest dostarczenie dokumentów zatwierdzających zadanie do realizacji zgodnie z prawem budowlanym, tj. projektów wykonawczych oraz dokumentów wskazujących pozostałe źródła finansowania. Promesa jest ważna do dnia 30 września 2015 r. Informacja o udzieleniu promesy została przekazana do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pismem z dnia 7 sierpnia 2015 r. poinformował, ze zakończył ocenę formalną i ekologiczno-techniczną wniosku o dofinansowanie, który uzyskał ocenę pozytywną. Z uwagi na wysokość wnioskowanej kwoty dotacji oraz ograniczonego budżetu priorytetowego fundusz wskazał, że konieczna jest korekta wniosku w zakresie zmniejszenia kwoty dotacji oraz zasugerował możliwość uzyskania dofinansowania ze środków unijnych w nowej perspektywie 2014-2020 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (działanie 2.5 Poprawa jakości środowiska miejskiego). Pierwszy nabór konkursowy w ramach działania planowany jest w listopadzie br.
Właśnie z tego powodu, w celu ustalenia ostatecznych warunków dofinansowania, trzyosobowa delegacja przedstawicieli Starostwa Powiatowego w Tarnowskich Górach pojechała na spotkanie negocjacyjne w siedzibie funduszu. O wynikach negocjacji poinformujemy wkrótce.
Na zdjęciu: Ubiegłoroczna wizyta ministra Gawłowskiego (drugi z prawej) w Starostwie Powiatowym, podczas której zapewniał, że pieniędzy na likwidację toksycznych odpadów na pewno nie zabraknie.
