Bardzo dobre wieści dotyczące starań o wpis tarnogórskich podziemi i naziemnych obiektów górniczych na Listę światowego dziedzictwa UNESCO przekazał nam Grzegorz Rudnicki ze Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej: polski rząd złożył właśnie w Paryżu, opracowaną przez Stowarzyszenie, obszerną aplikację dotyczącą wpisu tarnogórskich podziemi i naziemnych obiektów pogórniczych na tę prestiżową listę.
Bardzo dobre wieści dotyczące starań o wpis tarnogórskich podziemi i naziemnych obiektów górniczych na Listę światowego dziedzictwa UNESCO przekazał nam Grzegorz Rudnicki ze Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej: polski rząd złożył właśnie w Paryżu, opracowaną przez Stowarzyszenie, obszerną aplikację dotyczącą wpisu tarnogórskich podziemi i naziemnych obiektów pogórniczych na tę prestiżową listę.
Przed wysłaniem tarnogórskiej aplikacji do paryskiej siedziby UNESCO, dokumenty podpisała w imieniu szefa resortu kultury Podsekretarz Stanu i jednocześnie Generalny Konserwator Zabytków dr Magdalena Gawin.
Pod koniec lutego Centrum światowego dziedzictwa UNESCO w Paryżu potwierdzi czy złożona przez państwo polskie aplikacja jest kompletna pod względem formalnym. W drugiej połowie roku rozpocznie się weryfikacja nominowanych obiektów (28) przez Komitet światowego dziedzictwa UNESCO. Ich decyzję poznamy za osiemnaście miesięcy, czyli w czasie wakacji roku 2017.
W skład aplikacji wchodzą: liczący ponad 500 stron wniosek, załączniki (ponad 200 stron) oraz ponad 300-stronicowy plan zarządzania Dobrem (obiektami) na lata 2016-2020. Plan został sfinansowany w kwocie 120 tys. zł przez Narodowy Instytut Dziedzictwa ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Prace nad wnioskiem trwały wiele lat. W przedsięwzięciu zainicjowanym i prowadzonym przez Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej uczestniczył zespół polskich i zagranicznych ekspertów pod kierownictwem Zbigniewa Pawlaka, wiceprzewodniczącego zarządu SMZT. Prace monitorował i opiniował Narodowy Instytut Dziedzictwa, który nadzoruje wszystkie polskie nominacje do UNESCO.
Początkowo eksperci zakwalifikowali do wpisu 26 obiektów pogórniczych, w tym, zajmujący 150 hektarów i wpisany do rejestru zabytków oraz na listę Pomników Historii, kompleks podziemi po dawnym górnictwie rud ołowiu, srebra i cynku. W ostatniej fazie prac z części podziemnej wydzielono dodatkowo dwie sztolnie: Głęboką Sztolnię Fryderyk (jej fragment pod nazwą Sztolnia Czarnego Pstrąga jest udostępniony dla zwiedzających), a także Sztolnię Boże Wspomóż. W ten sposób liczba tak zwanych atrybutów (obiektów lub miejsc) wzrosła do 28.
Pozostałe obiekty reprezentują liczne szyby górnicze, w tym trzy będące częścią podziemnej trasy turystycznej w Zabytkowej Kopalni Srebra i dwa w Sztolni Czarnego Pstrąga, pierwotny rejon założenia Kopalni Fryderyk w dzielnicy Bobrowniki Śląskie, krajobraz pogórniczy z XIX wieku, krajobraz pogórniczy Srebrnej Góry, Park Miejski, hałda popłuczkowa dawnej Kopalni Fryderyk oraz Stacja Wodociągowa Staszic wraz z kompleksem podziemnych komór.
Tarnogórska kandydatura na listę UNESCO to pod kątem zarządzania najbardziej skomplikowana aplikacja w historii polskich starań o wpis na tę prestiżową listę. Chodzi nie tylko o liczbę obiektów, ale także o ich formę właścicielską. Oprócz Skarbu Państwa właścicielami i zarządcami działek, na których leżą poszczególne atrybuty są urzędy miast Tarnowskie Góry i Bytom, gmina Zbrosławice, powiat tarnogórski, Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, właściciele prywatni, nadleśnictwo Brynek, Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów, Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Tarnowskich Górach oraz Polskie Koleje Państwowe.
Na zdjęciach:
1. Od prawej dr Katarzyna Piotrowska – kierownik Ośrodka ds. Światowego Dziedzictwa w Narodowym Instytucie Dziedzictwa, Zbigniew Pawlak – wiceprzewodniczący Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej i jednocześnie szef zespołu ekspertów ds. UNESCO z ramienia SMZT, Grzegorz Rudnicki – rzecznik prasowy Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej i jednocześnie członek zespołu ds. UNESCO w SMZT.
2,3. Wniosek w wersji papierowej i elektronicznej.